8/ 10/ 93
به نظر برخی از فقها، احکام غیر عبادی مانند معاملات، سیاسیات و عرفیات، ارشادی و تأکید بر حکم عقل هستند
نمونه: نظر حضرت امام درباره مالکیت امام معصوم نسبت به انفال، ثروت‌های طبیعی و اموال بدون مالک: مالکیت امام در این موارد امری عقلایی است
مؤمن از حیث ایمانش نسبت به امر خدا و رسول اختیار و انتخاب ندارد.
نمونه دیگر: ولایت فقیه؛ مطلق یا مقید!
آیا در حکومت‌های نامشروع و طواغیت باید از قوانین اطاعت کرد؟ بله؛ جچون به ضایع شدن حقوق مردم می‌انجامد
مصرف نادرست و اسراف انرژی و امکانات عمومی موجب ضمان است
بررسی روایاتی که می‌فرمایند برای قضاوت به دستگاه قضایی طاغوت مراجعه نکنید
لزوم رجوع به سیره عقلا در بسیاری از موارد
ولایت مطلقه ریشه عقلایی دارد
نگرانی از تضعیف لایه ازون
در احکام امضایی و غیرتأسیسی دلیل عقلی و روش عقلا اهمیت دارد
برده‌داری ـ یعنی سلب هویت، شخصیت، عزت، شرافت و کرامت انسانی ـ در اسلام جایگاه ندارد
در مواردی که احکام دینی مربوط به سیره عقلاست (امضایی است) و سیره عقلا هم در حال رشد و تکامل است، احکام دینی هم تغییر می‌کند
فهم ملاک احکام غیرتأسیسی توسط عقل اولاً ممکن است؛ ثانیاً فعلیت دارد؛ ثالثاً ضرورت دارد و الا به تعالیم دینی عمل نکردیم
همچنان‌که وحی کاشف از خواست خداست، عقل هم
ضرورت دارد بر اساس جدیدترین و دقیق‌ترین مصالحی که کشف کردیم، زندگی کنیم، نه بر اساس آنچه در گذشته وجود داشته است
نمونه‌های در فقه از کشف مصالح جدید
1ـ خرید و فروش خون انسان: در گذشته چون مفسده داشت، حرام بود ولی درعصر حاضر با توجه به مصلحتی که دارد، حکم آن تفاوت دارد
اشاره‌ای به روش‌های مداوا در گذشته و حال؛ مانند حجامت
2ـ فروش فضولات انسانی: در گذشته حرام بود
3ـ مصادیق خمر