جلسه هفتاد و هفت ـ 22/ 2/ 95
انکار آنچه نمی‌دانیم، در حکم انکار توحید است
[حدیث 99] عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام، قَالَ: «مَا عَلِمْتُمْ فَقُولُوا، وَ مَا لَمْ تَعْلَمُوا فَقُولُوا: اللَّهُ أَعْلَمُ؛ إِنَّ الرَّجُلَ لَيَنْتَزِعُ الْآيَةَ مِنَ الْقُرْآنِ يَخِرُّ فِيهَا أَبْعَدَ مَا بَيْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْض»
[حدیث 100] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام، قَالَ: «لِلْعَالِمِ إِذَا سُئِلَ عَنْ شَيْءٍ وَ هُوَ لَايَعْلَمُهُ أَنْ يَقُولَ: اللَّهُ أَعْلَمُ، وَ لَيْسَ لِغَيْرِ الْعَالِمِ أَنْ يَقُولَ ذلِكَ»
[حدیث 101] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام، قَالَ: «إِذَا سُئِلَ الرَّجُلُ مِنْكُمْ عَمَّا لَايَعْلَمُ، فَلْيَقُلْ: لَاأَدْرِي، وَ لَا يَقُلْ: اللَّهُ أَعْلَمُ؛ فَيُوقِعَ فِي قَلْبِ صَاحِبِهِ شَكّاً وَ إِذَا قَالَ الْمَسْؤُولُ: لَاأَدْرِي، فَلَا يَتَّهِمُهُ السَّائِلُ»
اشد عذاب در قیامت ریشه در جهل مرکب دارد
اشاره‌ای به برخی از مصادیق جهل مرکب
[حدیث 102] عَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَعْيَنَ، قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عليه السلام: مَا حَقُّ اللَّهِ عَلَى الْعِبَادِ؟ قَالَ: «أَنْ يَقُولُوا مَا يَعْلَمُونَ، وَ يَقِفُوا عِنْدَ مَا لَايَعْلَمُون
[حدیث 103] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام، قَالَ: «إِنَّ اللَّهَ خَصَّ عِبَادَهُ بِآيَتَيْنِ مِنْ كِتَابِهِ: أَنْ لَايَقُولُوا حَتّى يَعْلَمُوا، وَ لَا يَرُدُّوا مَا لَمْ يَعْلَمُوا، وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ: «أَ لَمْ يُؤْخَذْ عَلَيْهِمْ مِيثاقُ الْكِتابِ أَنْ لا يَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ» وَ قَالَ: «بَلْ كَذَّبُوا بِما لَمْ يُحِيطُوا بِعِلْمِهِ وَ لَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْوِيلُهُ»
خیلی چیزها هست که ما نمی‌دانیم؛ انکار آن در حکم انکار توحید است
[حدیث 104] قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: مَنْ عَمِلَ بِالْمَقَايِيسِ، فَقَدْ هَلَكَ وَ أَهْلَكَ، وَ مَنْ أَفْتَى النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ هُوَ لَايَعْلَمُ النَّاسِخَ مِنَ الْمَنْسُوخِ وَ الْمُحْكَمَ مِنَ الْمُتَشَابِهِ فَقَدْ هَلَكَ وَ أَهْلَك
اقسام قیاس: قیاس فقهی (همان تمثیل منطقی است) ـ قیاس منطقی (برهان (حکمت)، خطابه (موعظه حسنه)، جدل، شعر، مغالطه، مشاغبه)
تأثیر شایعاتی که بنی امیه علیه اهل بیت پخش کردند؛ شامیان بر اساس همین شایعات در برابر اهل بیت ایستادند
نقد و رد یکی از شایعات طرح شده علیه امام حسن مجتبی علیه السلام
نقد نقل‌هایی در قبح خواندن شعر
بابُ مَنْ عَمِلَ بِغَيْرِ عِلْم
[حدیث 105] عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَيْدٍ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام يَقُولُ: «الْعَامِلُ عَلى غَيْرِ بَصِيرَةٍ كَالسَّائِرِ عَلى غَيْرِ الطَّرِيقِ، لَا يَزِيدُهُ سُرْعَةُ السَّيْرِ إِلَّا بُعْداً»
عبادت جاهل جز حجاب و دوری از حق چیزی بر او نمی‌افزاید
ویژگی حرکت مناسب با کمال: 1ـ دارای حسن فعلی باشد 2ـ دارای حسن فاعلی باشد
حسن فاعلی به جهاتی بر حسن فعلی ترجیح دارد