جلسه سی و هشتم ـ 14/ 11/ 94
كِتَابُ فَضْلِ الْعِلْمِ؛ بَابُ فَرْضِ الْعِلْمِ وَ وُجُوبِ طَلَبِهِ وَ الْحَثِّ عَلَيْه
[حدیث 1] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ أَلا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ بُغَاةَ الْعِلْم
معنای بغی و باغی
انواع واجبات: تعیینی و تخییری؛ عینی و کفایی؛ موسع و مضیق
علم آموزی واجب عینی است
اینکه میفرماید طلب علم بر هر مسلمانی واجب است، نشاندهنده آن است که منظور علم خاصی است
علوم بر دو دسته است: 1ـ علمی که دانستن در عمل به آن نقشی ندارد و اگر تنها یک نفر آن را بداند کفایت است؛ مانند علوم رفتاری 2ـ علومی که تک تک افراد باید آن را بیاموزند که عبارت است از علم عقاید و باورها؛ یعنی علومی که ایمان متوقف بر آنهاست
حداقل ایمان
اشارهای به معنای «یا آیهاالذین آمَنوا آمِنوا»
کمال انسان به ایمان تفصیلی است
علم تکرار شدنی نیست؛ برخلاف عمل
عملی که ریشه در علم نداشته باشد یا نتیجه آن علم نباشد، خاصیتی ندارد؛ چیزی باعث کمال انسان میشود که یا علم باشد یا به علم بینجامد
دلیل تأکید و سفارش بر علم آموزی، تقرب ویژه عالم به خدای متعال است
شواهد قرآنی:
1ـ شهد الله انه لا اله لا هو و الملائکه و اولوا العلم
وقتی طلب علم بر همه امری واجب است، نشاندهنده این است این یک علم خصوصی است و هر فردی باید آن را بهدست آورد و آن علمی است که بیواسطه جان را آباد میکند و به ایمان میانجامد؛ یعنی شناسایی خدای متعال و اسماء، صفات و افعال او؛ که از آن به «فقه اکبر» تعبیر میکنند
فهمیدن حداقل جلد اول اصول کافی بر همگان واجب است
خدای متعال به دلیل حب ذاتی خویش، محب افعال خود نیز هست
ناسزا گفتن، تأثیری بر فرد مقابل ندارد بلکه باعث ارتقای او میشود
محبت خدای متعال به بغات علم، محبت خاص است
2ـ یرفع الله الذین منکم و الذین اوتوا العلم درجات
3ـ انما یخشی الله من عباده العلماء
تفاوت خوف و خشیت