1ـ 4ـ 10 اقسام بهشت

1ـ 4ـ 10ـ 1ـ بهشت اهل طريقت

بهشت اهل طريقت داراي سه مرتبه است؛ زيرا از نظر آنان انسان سه قيامت دارد كه پس از هر قيامتي به بهشت مربوط به آن وارد مي‌شود كه از اين قرار است:

1ـ 4ـ 10ـ 1ـ 1ـ بهشت مربوط به قيامت صغراي معنوي كه بهشت نفساني نام دارد، عبارت است از بهشتي كه مفاد كريمة و أما من خاف مقام ربّه و نهي النفس عن الهوي فإنّ الجنّة هي المأوي (نازعات، 41). است و وصف آن بدين قرار است: فيها ما تشتهيه الاَنفس و تلذّ الاَعين. (زخرف، 71). اين بهشت محسوس است و لذت‌هاي حسي بي‌پايان در آن وجود دارد. (ر.ك. اسرار الشريعه، 116).

1ـ 4ـ 10ـ 1ـ 2ـ بهشت مربوط به قيامت وسطاي معنوي كه بهشت معنوي و روحاني و ارثي نام دارد. حديث شريف أعددت لعبادي الصالحين ما لا عين رأت و لا اُذن سمعت و لا خطر علي قلب بشر (بحار الانوار، 8، 92؛ حر عاملي، الجواهر السنيّه، 4 و 282). و نيز حديث شريف نبوي إنّ لله جنّة ليس فيها حور و لا قصور و لا عسل و لا لبن بل يتجلّي فيها ربّنا ضاحكاً (اسرار الشريعه، 118). بدان اشاره دارد. (ر.ك. همان، 118ـ 117).

1ـ 4ـ10ـ 1ـ 3ـ بهشت مربوط به قيامت كبراي معنوي كه بهشت شهودي ناميده شده است. اين بهشت بالاتر از بهشت نفساني و روحاني است. (همان، 119).

1ـ 4ـ 10ـ 2ـ  بهشت اهل حقيقت

به دنبال هر يك از قيامت‌هاي اهل حقيقت نيز بهشتي وجود دارد كه از اين قرار است:

1ـ 4ـ 10ـ 2ـ 1ـ بهشت مربوط به قيامت صغراي معنوي كه بهشت افعال و نفس نام دارد. نعمت‌ها و لذت‌هاي اين بهشت پاداش اعمال صالح انسان است كه از جهت صورت خوردني و آشاميدني و مانند آن است و از نظر معني مشاهدة افعال در مظاهر فعلي آن‌كه از فاعل يگانه‌اي كه محبوب بالذّات است، صادر مي‌گردد. (ر.ك. همان، 4ـ 123).

1ـ 4ـ 10ـ 2ـ 2ـ بهشت مربوط به قيامت وسطاي معنوي كه بهشت صفات نام دارد. لذت‌ها و نعمت‌هاي اين بهشت عبارت است از مشاهدة صفت محبوب يگانه در همه محبّان. (ر.ك. همان، 126).

1ـ 4ـ 10ـ 2ـ 3ـ بهشت مربوط به قيامت كبراي معنوي كه بهشت ذات نام دارد و اختصاص به موحّداني دارد كه از مشاهدة اغيار رهيده‌اند. كريمه إنّ المتّقين في جنّات و نهر في مقعد صدق عند مليك مقتدر (قمر، 55). اشاره به همان است.