(107) پارسا اگر تهیدست باشد، اهل تجمل است
درس 107- 2/ 9/ 1385
پارسا اگر تهیدست باشد، اهل تجمل است
و تجملاً فی فاقة
برای آنانکه اهل غنا و توانمند و صاحب مکنت هستند، سادهزیستی و برای آنانکه که تنگدست هستند و از امکانات و مکنتِ بسیار بهرهمند نیستند، تجمل مطلوب است، بهگونهای که فقر و تهیدستی خود را بپوشانند و از این طریق به خدای متعال شکوه نکرده باشند
شاهد روايي امیر مؤمنان علیه الصلات و السلام: التجمل من اخلاق المؤمنین (غرر الحكم و درر الكلم، ص: 63)
بررسی اینکه آیا این روایت تخصیصی بر عبارت «تجملاً فی فاقة» است!
اشاره: اخلاق مردانه و زنانه
از سنت متشرعین اینگونه به نظر میرسد که اهل تجمل نبودند و اصل بر سادهزیستی است
بیان دو دسته روایات پیرامون استفاده از نعمتهای الهی و تجمل
اشاره: بیان چگونگی حسابرسی در قیامت توسط پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به اصحاب (فی حلالها حساب و فی حرامها عقاب؛ تحف العقول، النص، ص: 201)
اشاره: معنای نعیم در بیان امام صادق علیه الصلات و السلام (لتسألن یومئذ عن النعیم؛ التكاثر: 8)
اطاعت امر اولیای الهی دلالت بر وجوب دارد
اشاره: قُلْ مَنْ حَرَّمَ زينَةَ اللَّهِ الَّتي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْق (الأعراف: 32)
حکم و دلالت قول و فعل و تقریر امام از دیدگاه علمای مختلف
منظور از خاندان پیامبر (خود پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم هم هست)
اشاره: سیره غذا خوردن ائمه در زمانهای مختلف
ضرورت دقت و دیدگاه جامع در بهرهبرداری و تبعیت از سنت امامان
حسن یوسف علیه الصلات و السلام و حسن حبیب خدا صلی الله علیه و آله و سلم
به نظر میرسد روایات در این موضوع متعارض است و نیاز به دقت و جمعبندی دارد ولی در عین حال، علمای سلف و متشرعه به احتیاط متوسل شدهاند
اشارهای به سیره امام سجاد علیه الصلات و السلام
با توجه به خطبه پارسایان، جمعبندی بحث اینگونه است که: پارسا اگر تهیدست باشد، اهل تجمل است
شاهد روايي: عن الصادق علیه الصلات و السلام إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْجَمَالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ يَكْرَهُ الْبُؤْسَ وَ التَّبَاؤُس َ فَإِنَّ اللَّهَ إِذَا أَنْعَمَ عَلَى عَبْدٍ نِعْمَةً أَحَبَّ أَنْ يَرَى عَلَيْهِ أَثَرَهَا قِيلَ كَيْفَ ذَلِكَ قَالَ يُنَظِّفُ ثَوْبَهُ وَ يُطَيِّبُ رِيحَهُ وَ يُجَصِّصُ دَارَهُ وَ يَكْنُسُ أَفْنِيَتَهُ حَتَّى إِنَّ السِّرَاجَ قَبْلَ مَغِيبِ الشَّمْسِ يَنْفِي الْفَقْرَ وَ يَزِيدُ فِي الرِّزْق (وسائل الشيعة، ج5، ص: 7)