(115) راه بهدست آوردن مرضیّات خدای متعال و سنت
جلسه صد و پانزده ـ 14/ 4/ 95
شب بیست و نهم ماه مبارک رمضان ۱۴۳۷
راه بهدست آوردن مرضیّات خدای متعال و سنت
[حدیث 200] حَضَرَ ابْنُ أَبِي يَعْفُورٍ فِي هَذَا الْمَجْلِسِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام عَنِ اخْتِلَافِ الْحَدِيثِ يَرْوِيهِ مَنْ نَثِقُ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ لَا نَثِقُ بِهِ قَالَ إِذَا وَرَدَ عَلَيْكُمْ حَدِيثٌ فَوَجَدْتُمْ لَهُ شَاهِداً مِنْ كِتَابِ اللَّهِ أَوْ مِنْ قَوْلِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم وَ إِلَّا فَالَّذِي جَاءَكُمْ بِهِ أَوْلَى بِه
[حدیث 201] عَنْ أَيُّوبَ بْنِ الْحُرِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَقُولُ كُلُّ شَيْءٍ مَرْدُودٌ إِلَى الْكِتَابِ وَ السُّنَّةِ وَ كُلُّ حَدِيثٍ لَا يُوَافِقُ كِتَابَ اللَّهِ فَهُوَ زُخْرُفٌ
حدیثی که موافق کتاب و سنت نباشد، فاقد اعتبار است
[حدیث 202] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَا لَمْ يُوَافِقْ مِنَ الْحَدِيثِ الْقُرْآنَ فَهُوَ زُخْرُفٌ.
[حدیث 203] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: خَطَبَ النَّبِيُّ صلی الله علیه و آله و سلم بِمِنًى فَقَالَ أَيُّهَا النَّاسُ مَا جَاءَكُمْ عَنِّي يُوَافِقُ كِتَابَ اللَّهِ فَأَنَا قُلْتُهُ وَ مَا جَاءَكُمْ يُخَالِفُ كِتَابَ اللَّهِ فَلَمْ أَقُلْهُ.
معنای عدم موافقت حدیث با قرآن چیست؟
[حدیث 204] عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَقُولُ مَنْ خَالَفَ كِتَابَ اللَّهِ وَ سُنَّةَ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله و سلم فَقَدْ كَفَر
معنای مخالفت با کتاب و سنت که به کفر میانجامد: 1ـ مخالفت عامدانه 2ـ مخالفت در عقاید و نه در عمل
ارتکاب گناه صغیره از روی عناد، گناه کبیره است
[حدیث 205] قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ علیه السلام إِنَّ أَفْضَلَ الْأَعْمَالِ عِنْدَ اللَّهِ مَا عُمِلَ بِالسُّنَّةِ وَ إِنْ قَل
مقصود از سنت چیست؟ رفتارهایی که از پیامبر یا امام علیهم الصلات و السلام گزارش شده یا آنچه که روح رفتار، اخلاق و عقاید پیامبر بدان حکم میکند؟
آنچه باعث رشد و کمال و اشتداد وجودی انسان میشود، تقرب به خدای متعال (اتصاف به صفات خدای متعال) و آنچه باعث تقرب میشود، عبادت است
عبادت عبارت است از بنده و تسلیم بودن و اظهار وجود نکردن و یکی از راههای مهم تحقق آن، عمل به مرضیّ خدای متعال از جهت مرضی بودن آن است
چگونه بفهمیم که کاری مورد رضای خدای متعال و یا سنت است؟ مرضیات خدای متعال هم از طریق نقل (به دو شکل نقل جزئیات و نقل کلیات) و هم از طریق عقل بهدست میآید؛ اما در سنت باید اتصال به نقل وجود داشته باشد ولی مصادیق و ضیق و وُسع سنت میتواند از طریق عقل بهدست آید
اشارهای به برخی از مصادیق عبادت و سنت در عصر ما؛ احداث بوستانها و مراکز تفریحی، ساخت فیلمهای کمدی و طنز و ...
انجام زیارت به نیابت از ارحام، یکی از مصادیق صله رحم است
نکته دیگری که اینجا مطرح است، آن است که وقتی از طریق نقل به سنت دست پیدا میکنیم، با واسطه یا وسایطی به عقل بازمیگردد، چون اعتبار نقل به عقل است
از سوی دیگر، نقل عبارت است از گزارش انسان کامل، عقل کل و کل عقل؛ یعنی در واقع میگوییم که سرآمد عقلا چنین کاری را انجام داده است و طبعاً سنت، سنت عقلی است
[حدیث 206] عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام أَنَّهُ سُئِلَ عَنْ مَسْأَلَةٍ فَأَجَابَ فِيهَا قَالَ فَقَالَ الرَّجُلُ إِنَّ الْفُقَهَاءَ لَا يَقُولُونَ هَذَا فَقَالَ يَا وَيْحَكَ وَ هَلْ رَأَيْتَ فَقِيهاً قَطُّ إِنَّ الْفَقِيهَ حَقَّ الْفَقِيهِ الزَّاهِدُ فِي الدُّنْيَا الرَّاغِبُ فِي الْآخِرَةِ الْمُتَمَسِّكُ بِسُنَّةِ النَّبِي
فقیه حقیقی کیست؟ تعلق به دنیا ندارد، راغب در آخرت و ملتزم به سنت پیامبر است
انسانها به اندازه قدرتشان ظلم و ستم میکنند
زهد، ملازم و مستلزم علم است، بلکه علم پیش از زهد تحقق پیدا میکند
فقه عبارت است که فهم و معرفت یقینی به حقایق وجودی که اصل مبدأ و منتهای آنها خدای متعال است
فقه به معنای علم به فروع، اصطلاح جدید است و سخت غلط انداز
کسب علوم حقیقی، دشوار و پیچیده است؛ و یکی از کمترین مقدمات آن طهارت قلب و باطن است
علوم حقیقی زمینه کسب مال و جاه نیست
اشارهای به ملک سلیمان پیامبر علیه السلام