پرسش (107):
با عرض سلام خدمت شما استاد بزرگوار.
با توجه به تتبعي كه حقير پيرامون بحث رجعت در كتب مربوطه انجام دادم، به نظريه‌اي در اين خصوص در كتاب هزار و يك كلمه، كلمه 323 برخورد نمودم كه فهم آن براي حقير ثقيل بوده كه مي‌خواستم در اين زمينه حقير را راهنمايي نمائيد. با سپاس فراوان
(بحث رجعت ناظر به انطباق و انفتاح معدل النهار و منطقه البروج است. بدين معنا كه انسان در هر دوره پس از دحو الارض به تولد به توالد كه به وجود مي‌آيد، نياز به انسان كامل و دستور العمل انسان‌ساز دارد و در ميان آن‌ها انسان‌هاي كامل كه سفراي الهي‌اند براي ارشاد آدميان مبعوث مي‌شوند ... اين وجه بسيار وجيه در معني رجعت را فقط اين وجيزه متفرد بدان است)

پاسخ:
در مقابل فرضیه‌ي مهبانگ در فیزیک نجومی، فرضیه‌ي دیگری قرار دارد که به گمان بنده دقیق‌تر و درست‌تر است و آن فرضیه نوسانی بودن جهان طبیعت است. بدین معنی که جهان طبیعت با انفجاری که در ماده اولیه که جرم آن بی‌نهایت خرد و دارای چگالی بی‌نهایت است، پدید می‌آید و گسترش می‌یابد و به کهولت می‌رسد. این فرایند انبساط جهان حدود چهل و پنج میلیارد سال طول می‌کشد. در فرضیه‌ي مهبانگ گفته می‌شود که پس از این تاریخ و پیش از آن در فیزیک قابل تبیین نیست. اما بر اساس فرضیه‌ي نوسانی بودن جهان که به گمان بنده با دلایل عقلی و براهین لمّی قابل اثبات است، می‌توان گفت که فرایند انبساط جهان به‌سوی انقباض حرکت می‌کند و پیوسته بر چگالی آن افزوده می‌شود تا جایی که چگالی آن به بی‌نهایت می‌رسد و شرايط مهبانگ دیگر فراهم می‌شود و جهان آغازی دیگر و فرایند انبساطی دیگری را تجربه می‌کند. جهانی نو، انسانی نو و حیاتی نو آغاز می‌شود. در این جهان که بسا شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با جهان کنونی دارد، انسان کامل سکان‌دار آن است و یکی از معانی دقیق رجعت که استاد علامه بدان اشاره کرده است، همین است. با این تفاوت که حضرت استاد در قالب هیئت قدیم مطرح کرده‌اند.