(23) حجیت عقل ذاتی است
12 /10 /93
بررسی دیدگاه شیخ انصاری
مهمترین واجبات و محرمات دینی و بیشترین درجه قرب به خدای متعال مربوط به اعتقادات است و عبودیت در اعتقادات تحقق پیدا میکند
اگر کسی اعتقادات و متعلقات آن مانند توحید را انکار کند، بهطور کلی از حوزه انسانیت بیرون میرود
اصل و اساس دین حوزه اعتقادات است که تنها با عقل فهمیده میشود؛ همچنین حوزه اخلاق نیز
دو حوزه اعتقادات و اخلاق که از احکام رفتاری مهمترند، تنها با عقل فهمیده میشوند
نگاهی دیگر به نظریه مرحوم غروی اصفهانی؛ ملاک احکام شرعی، قاعدهمند نیست. ملاکهایی که ما میشناسیم، ملاکهایی نیست که به حفظ نوع انسان میانجامد.
کبر، تکبر و استکبار قابل بخشش نیست
اشارهای به تفکر و رفتار قارون
نقد اخبار نقل شده درباره رفتار حضرت موسی صلوات الله و سلامه علیه با قارون؛ تعالیم دینی مدلل برخلاف این است
اطاعت امر الهی بدون اینکه ناظر به واقعیت یا مصالح و مفاسد نفس الامری و حقیقی باشد، واجب است؛ زیرا اطاعت امر الهی ولو هیچ خاصیتی نداشته باشد، سبب ظهور عبودیت میشود
دیدگاه علامه حلی: ملاکات احکام مخفی است.
نظریه چهارم و نهایی: عقل حجیت بدون محدودیت دارد، در صورتی که واقعاً عقل باشد؛ وهم نباشد
آنچه عقل گفت و عاقلانه گفت، حجت است
حجیت عقل وابسته و محدود به آنچه در نظرات سهگانه پیش گفته شد، نیست.
حجیت عقل ذاتی است و وابسته به هیچ امری نیست
حجیت عقل، ریشه و اساس نقل است و معتبر بودن نقل به آن است که مورد تأیید عقل باشد
بحثی در رحمت رحمانیه و رحیمیه خدای متعال و شمول آنها در دنیا و آخرت
رحمت رحمانیه از اقتضائات ذات خدای متعال است
تمام اسمای خدای متعال ذاتی است
اکثریت خلق قابلیت دریافت رحمت رحیمیه را در دنیا ندارند
نقد و بررسی دیدگاه «آنانکه در علوم معقول غوطهورند، بیدینترند»
از دیدگاه دین، عقل آدمی شریفترین موجود است؛ پس بنابراین کار آن هم شریفترین است
اشاره به معنای: «ربّ تال القرآن و القرآن یلعنه» و «و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمۀ للمؤمنین و لا یزید الظالمین الا خساراً»
تفاوت سلمان و ابوذر
انبیا و اولیا برای جنگ نیامدند لذا جهاد ابتدایی ندارند
نمونههایی از دیدگاههای علما در تأیید این نظریه:
ذکر نکتهای از مرحوم آیت الله ستوده، استاد مکاسب به نقل از مرحوم آیت الله حجت کوهکمرهای
1ـ محقق (مقدس) اردبیلی:
1ـ1ـ داشتن طهارت به هنگام تلاوت قرآن مستحب است و لعل فی قرائۀ القرآن خبرا اما و ما رأیته او الاجماع و لان العقل یجد حسنه. به این دلیل که قرآن کتابی است عین طهارت چون با وجه قرآنی و جمعی در این عالم آمده و معجزه است، چون این کتاب عین طهارت است، سبب طهارت روحی و نفسی و فراتر از آن است. اگر ما وضو بگیریم، سبب میشود که بهره بیشتری بگیریم از طهارت قرآن