(47) نفی رؤیت از ذات خدای متعال قطعی است
کتاب توحید ـ درس 47 ـ 24/ 10/ 95
شرح اصول کافی درس 165
نفی رؤیت از ذات خدای متعال قطعی است
بَابٌ فِي إِبْطَالِ الرُّؤْيَةِ
قطع نظر از روایات، ابطال رؤیت بهوسیله عقل هم قابل تبیین است
در رؤیت، بهویژه رؤیت بصری دو شرط باید وجود داشته باشد: 1ـ شیئی که مرئی است باید تعیّن و محدودیت داشته باشد و خدای متعال چنین محدودیتی را ندارد 2ـ دارای جسم و متناهی باشد که خدای متعال مجرد و نامتناهی است
رؤیت منحصر به رؤیت بصری نیست، بلکه رؤیت با مراتب باطنی و سرّی امکانپذیر است؛ البته رؤیتی که امکانپذیر است، به ذات خدای متعال تعلق نمیگیرد
نفی رؤیت از ذات خدای متعال قطعی است؛ خواه در روایات آمده باشد، خواه نیامده باشد
[حدیث 45] عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ إِسْحَاقَ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ علیه السلام أَسْأَلُهُ كَيْفَ يَعْبُدُ الْعَبْدُ رَبَّهُ وَ هُوَ لَا يَرَاهُ فَوَقَّعَ علیه السلام يَا أَبَا يُوسُفَ جَلَّ سَيِّدِي وَ مَوْلَايَ وَ الْمُنْعِمُ عَلَيَّ وَ عَلَى آبَائِي أَنْ يُرَى قَالَ وَ سَأَلْتُهُ هَلْ رَأَى رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله رَبَّهُ فَوَقَّعَ علیه السلام إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَرَى رَسُولَهُ بِقَلْبِهِ مِنْ نُورِ عَظَمَتِهِ مَا أَحَبَّ.
معروفیت لازمه معبودیت است، نه رؤیت
اشارهای به احکام خاص و سیره عقلی انسان کامل
اگر سیره عقلی انسان کامل موافق سیره عقلا باشد، برای همگان حجت است و باید به آن اقتدا کنند؛ اما اگر سیرهاش موافق عقل کل باشد، برای خودش حجت و لازم و ضروری است و برای دیگران حجت نیست
در عالم رؤیا و مثال جسم وجود ندارد
مشاهده پیامبر قلبی است، نه جسمانی
انواع مشاهده: 1ـ مشاهده نفسانی که از طریق ابزارها و حواس ظاهری بهدست میآید 2ـ مشاهده نفسانی که از طریق این ابزار بهدست نمیآید (ماننده رؤیا) 3ـ مشاهده قلبی؛ به تعداد مراتب دیگر، مشاهده داریم
اشارهای به مرتبه قلب پیامبر
آفرینش عبارت است از تنزل وجود یا تجلیات خدای متعال؛ این بهترین تعبیر برای آفرینش است
اشاره: معنای «ان تعدوا نعمت الله لاتحصوها»
اگر کسی نور عظمت خدای متعال را مشاهده کرد، قطعاً و یقیناً نور تمام صفات و اسمای خدای متعال را مشاهده کرده است، چون از یکدیگر مجزا نیستند
تفاوت احمد، محمد، محمود صلی الله علیه و آله
اندازه رؤیت پیامبر تابع چیست؟