2ـ3ـ8ـ مراتب وجود انسان

آدمي در جهان فرودين همين است كه كم‌ و بيش شناخته شده است، ولي آدمي در جهان برين حقيقت آدمي است كه افلوطين وي را آدمي في نفسه (ر.ك. 4،7،6). يا ايده آدمي يا انسان معقول مي‌خواند. «بنابراين آدمي معقول پيشتر از همه آدميان است. او بر آدمي دوم پرتو مي‌افكند و اين يكي بر آدمي سوم؛ و اين آدمي واپسين همه آن‌ها (= آدمي اول و آدمي دوم) را در خود دارد، ولي خود را تبديل به آن‌ها نمي‌كند، بلكه در كنار آن‌هاست. يكي از ما آدميان تنها مطابق فروترين آدميان فعاليت مي‌كند، ديگري از آدمي كه بر فراز آن است، بهره مي‌گيرد، و بعضي هم به جايي مي‌رسند كه نيروي فعاليت خود را از برترين آدمي كسب مي‌كنند. با اين‌كه هر فردي از ما آدميان هر سه پايه را مالك است.» (6،7،6)

زندگي در جهان فرودين مربوط به انسان سوم است. آيا انسان اول، ايده انسان است؟ در اين صورت انسان دوم كيست؟ و اگر ايده انسان، انسان دوم است، پس انسان اول كيست؟ ممكن است مقصود وي از انسان‌هاي سه‌گانه، مراتب انسان در هر يك از مراتب سه‌گانه هستي يعني اقنوم‌هاي سه‌گانه باشد و چون در مرتبة احد، هيچ‌گونه كثرتي تصوّر نمي‌شود، انسان اول انسان عقلي باشد.