17 /10 /93

از دیدگاه ایشان، دین مجموعه قوانین ثابت و متغییری دارد که هم به کیفیت پیدایش و سرانجام جهان می‌پردازد هم به هدایت انسان و هم به رابطه انسان با جهان و همه آن‌ها با خدای متعال می‌پردازد

• گزاره‌های دینی صرفاً تشریعی و عبادی نیست، بلکه گزاره‌های معرفتی جهان‌شناسانه، انسان‌ شناسانه و هستی شناسانه نیز دارد
• نقل رخدادها و تاریخ پیشینیان، قوانین ثابت و تغییرناپذیر اجتماعی، قوانین و اصول بنیادین که انسان برای زندگی دنیا به آن احتیاج دارد که آن را اجرا کند و به کمال برسد، از دیگر گزاره‌هایی است که دین به بیان آن می‌پردازد

نقل تاریخ پیشینیان در قرآن، صرفاً نقل سرگذشت انسان‌ها و حتی صرفاً بیان مثال‌هایی برای هدایت نیز نیست، بلکه فراتر از آن است و در انسان‌شناسی و جهان شناسی اهمیت ویژه‌ای دارد و یک اصلاح تکوینی برای انسان و به تبع انسان برای حیوانات نیز تدبیر شده است.

ویژگی مؤمن آن است که در اعتقادات، اخلاق و رفتار چارچوب معین و طرح دقیق دارد

در دین تعالیم ویژه و ناظر به یک بخش زندگی انسان وجود ندارد، بلکه تعالیم فراگیر مربوط به همه جنبه‌ها وجود دارد

نوع تعالیم دینی که درباره آسمان‌ها و زمین و موجودات دیگر گفته می‌شود، به منظور تبیین تکلیفی اساسی و تکوینی برای انسان است که به دست آوردن این نقش تکوینی صرفاً از طریق تعالیم نقلی امکان‌پذیر نیست

آیا علم دینی ممکن است؟ و اگر ممکن است، چگونه ممکن است؟

مجموعه عالم طبیعت فعل خداست و اندیشیدن و سخن گفتن درباره آن یقیناً دینی است

تمام افعال خدای متعال الهی‌اند و بنابراین علوم ناظر به آن‌ها نیز دینی‌اند

بر این اساس در بررسی و کشف منابع گزاره‌های دینی، نباید فقط در ظواهر دینی و منقولات متوقف شد

عقل عامه انسان‌ها با خطابه سروکار دارد، بنابراین انبیا به‌گونه‌ای سخن گفته‌اند که عامه مردم متوجه بشوند

اگر توحید آن‌گونه که حق آن است گفته شود ...

توحید حقیقی را نه‌تنها نمی‌توان گفت، بلکه نباید گفت

کل عالم هستی، دین و علم دینی است

عمل شرک آلود، ضد دینی است

هر علمی از این حیث که به فعلی از افعال خدای متعال می‌پردازد، دینی است ولو فیزیک و پزشکی باشد؛ و هر علمی که این حیثیت را نداشته باشد، دینی نیست ولو فقه و تفسیر باشد

ضرورت حضور قلب در همه علوم و کارها

منابع علم و معرفت دینی چیست؟

رؤیای صادق هم می‌تواند از منابع دین باشد

آیا پیامبر و امام زمان را می‌توان در خواب دید؟

پیامبر و امام، اعلی و اشرفند از اینکه در خیال ما بگنجند

از دیدگاه آیت الله جوادی آملی، عقل و نقل هر دو منبع معرفت دینی هستند با این تفاوت ظریف که وحی (کتاب و سنت) عبارت است از «ما انزله الله» و عقل عبارت است از «ما الهمه الله»

وحی و عقل در کشف واقع و واقع‌نمایی با یکدیگر تفاوت ندارند و اگر تفاوتی دارند، در شدت و ضعف است.

ما انزله الله می‌تواند مقدمه برهان قرار گیرد؛ بشرطها و شروطها

مقصود از عقل در اینجا چیست؟

اقسام عقل: 1ـ عقل تجریدی محض و برهانی 2ـ عقل تجربی 3ـ عقل ریاضی 4ـ عقل ناب (در عرفان نظری به کار می‌رود و عقلی است که در زمینه و قلمرو پاک رشد کرده)

اولین شرط طهارت ساختار وجودی انسان آن است که تابع عقلش باشد

میان وحی و نقل تفاوت وجود دارد

عقل همتای نقل است، نه وحی

اساساً سخن گفتن از نسبت وحی و فلسفه یا وحی و عرفان به‌کلی نارواست

صوت

فیلم (قسمت اول)

فیلم (قسمت دوم)

فیلم (قسمت سوم)

فیلم (قسمت چهارم)

فیلم (قسمت پنجم)

فیلم (قسمت ششم)