درس سیزدهم : مراتب وجود انسان
در هر مرتبه ای از مراتب وجود انسان، شوقی متناسب با آن وجود دارد . مثلاً در مرتبه طبیعت مشتاق آسایش است؛ یعنی بهتر خوردن و بهتر پوشیدن و ... و در مرتبه نفس اشتیاق به آرامش دارد. در مرتبه قلب، اشتیاق و میل انسان به معرفت است . یعنی نه آسایش می طلبد ، نه آرامش مگر آنکه اینها مقدمه و زمینه ساز معرفت باشد . و البته روشن است که معرفت به جای آن که آرامش بیاورد ، سوز و گداز و اشک و آه به دنبال دارد.
بنابراین ، اگر درباره انبیاء و اولیاء بویژه خاندان پیامبر – صلوات الله و سلامه علیهم اجمعین- گاهی سخنانی مطرح شده است که نشان دهنده اشتیاق آنان به امری است، اعم از دنیوی ، اخروی یا بالاتر از آن دو باید توجه داشت که این اشتیاقها مربوط به مراتب وجود آنهاست.