این مجموعه شامل گفتارها و بیاناتی است که به صورت مناسبتی توسط استاد محترم ایراد شدهاند
(9) بندگی خدا؛ هدف عزاداری
جلسه نهم ـ 9/ 9/ 94 ـ شب نوزدهم ماه صفر 1437
ادامه 4ـ تحریف در هدف عزاداری
جمع بین گونههای روایاتی که در مقابل هم هستند، نیاز به اجتهاد دارد
ضرورت اجتهاد و نظرورزی در روایات اعتقادی
نمونههایی از روایات:
1ـ قال ابی جعفر علیه السلام: لا تذهب بکم المذاهب فو الله ما شیعتنا الا من اطاع الله عز و جل[1]
2ـ امیر المؤمنین علیه السلام: ان ولی محمد من اطاع الله و ان بعدت لحمته و ان عدو محمد من عصی الله و ان قربت قرابته[2]
در عمل قصد قربت شرط است
3ـ عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ ع أَنَّ النَّبِيَّ ص قَالَ: مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ فَقَدْ ذَكَرَ اللَّهَ وَ إِنْ قَلَّتْ صَلاتُهُ وَ صِيَامُهُ وَ تِلاوَتُهُ وَ مَنْ عَصَى اللَّهَ فَقَدْ نَسِيَ اللَّهَ وَ إِنْ كَثُرَتْ صَلاتُهُ وَ صِيَامُهُ وَ تِلاوَتُهُ لِلْقُرْآنِ[3]
4ـ عن الباقر علیه السلام: يَا جَابِرُ، بَلِّغْ شِيعَتِي عَنِّي السَّلامَ، وَ أَعْلِمْهُمْ أَنَّهُ لا قَرَابَةَ بَيْنَنَا وَ بَيْنَ اللَّهِ (عَزَّ وَ جَلَّ)، وَ لا يُتَقَرَّبُ إِلَيْهِ إِلا بِالطَّاعَةِ لَهُ. يَا جَابِرُ، مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ وَ أَحَبَّنَا فَهُوَ وَلِيُّنَا، وَ مَنْ عَصَى اللَّهَ لَمْ يَنْفَعْهُ حُبُّنَا.[4]
معنای سلام امام معصوم: 1ـ بیاد بودن 2ـ درجاتی از طهارت را شامل مخاطب میکند
5ـ قال ابوالحسن الاول علیه السلام (امام کاظم): انه لما حضر ابی الوفاۀ قال لی یا بنی انه لاینال شفاعتنا من استخف بالصلاۀ[5]
انواع شفاعت در عوالم هستی
معنای استخفاف صلات (سبک شمردن نماز)
6ـ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ: إِنَّهُ لَمَّا احْتُضِرَ أَبِي ع قَالَ لِي يَا بُنَيَّ إِنَّهُ لا يَنَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَّ بِالصَّلاةِ وَ لا يَرِدُ عَلَيْنَا الْحَوْضَ مَنْ أَدْمَنَ هَذِهِ الْأَشْرِبَةَ فَقُلْتُ يَا أَبَهْ وَ أَيَّ الْأَشْرِبَةِ فَقَالَ كُلَّ مُسْكِر[6]
7ـ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَدَخَلَ عِيسَى بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْقُمِّيُّ فَرَحَّبَ بِهِ وَ قَرَّبَ مِنْ مَجْلِسِهِ ثُمَّ قَالَ يَا عِيسَى بْنَ عَبْدِ اللَّهِ لَيْسَ مِنَّا وَ لَا كَرَامَةَ مَنْ كَانَ فِي مِصْرٍ فِيهِ مِائَةُ أَلْفٍ أَوْ يَزِيدُونَ وَ كَانَ فِي ذَلِكَ الْمِصْرِ أَحَدٌ أَوْرَعَ مِنْه[7]
8ـ عن ابی الحسن الماضی علیه السلام لیس منا من لم یحاسب نفسه فی کل یوم[8]
9ـ قال الصادق علیه السلام: لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَلْزَمِ التَّقِيَّةَ وَ يَصُونُنَا عَنْ سَفِلَةِ الرَّعِيَّةِ[9]
افراطیگری، بلای جان شیعه
مرگ بر آمریکا، ملهم از زیارت عاشورا و «تبت یدا ابی لهب» است
10ـ انما یتقبل الله من المتقین[10]
هدف عزاداری این است که ما بنده خدا بشویم
تحریف کنندگان نهضت عاشورا چه کسانی هستند؟
1ـ امویان: از همان آغاز خاندان پیامبر را خارجی خطاب کردند، یعنی خارج از دین
تبلیغات امویان با خطبههای امام سجاد و حضرت زینب صلوات الله و سلامه علیهما نقش بر آب شد
اشارهای به ماجرای خوارج و برخورد امیرالمؤمنین با آنان
تکثیر حزب شیطان موافق با تکوین است؛ چون قوای نفسانی انسان موافق با عصیان است
2ـ عالمان بیبصیرت
نمونه: محمد غزالی: روایت کردن و حکایت کردن کشته شدن حسین و ماجرای درگیری و دشمنی میان صحابه و نقل آن بر واعظ و غیر واعظ حرام است زیرا این کار کینه صحابه و طعن زدن بر آنها را تهییج میکند در حالی که آنها بزرگان و اعلام دین هستند
[1]ـ الكافي، ج2، ص: 73.
[2]ـ نهج البلاغة.
[3]ـ معانی الاخبار، 399.
[4]ـ الأمالي (للطوسي)، ص: 296.
[5]ـ الكافي، ج3، ص: 270.
[6]ـ الكافي، ج6، ص: 401.
[7]ـ الكافي، ج2، ص: 78
[8]ـ الکافی، ج2، ص453.
[9]ـ بحار الأنوار، ج72، ص: 395.
[10]ـ قرآن کریم، سوره مائده، آیه 27.
(10) اقدامات امام سجاد و حضرت زینب علیهما السلام، باعث ریشهکن شدن بنی امیه
جلسه دهم ـ 10/ 9/ 94 ـ شب اربعین 1437
ادامه: تحریف کنندگان نهضت عاشورا
3ـ مورخان متعصب
نمونه: تاریخ ابن عساکر
بررسی روایتها و نقلهایی که ابن عساکر نقل کرده
مشاهده و بیان چگونگی گریه موجودات و اشیاء
امام حسین به شهادت نرسید تا انسانها گریه کنند، به شهادت رسید تا هدایت شوند
نگرشمان نسبت به انبیا را باید اصلاح کنیم
انبیا و اولیا را حداقل به اندازه خود بدانیم
هدف و غرض تحریفکنندگان از تحریف
1ـ غرضهای دشمنان دین برای حفظ حکومت خود: دشمن بر اساس دشمنی این کار را کرده است
جک گفتن درباره قرآن و انبیا و اولیا از اعظم گناهان است
ماجرای حکم بن عاص و دلیل اخراج او از مدینه توسط پیامبر
حضرت زینب و امام سجاد صلوات الله و سلامه علیهما کاری کردند که بنی امیه ریشهکن شدند و این بخش از تحریفها را خنثی کردند
2ـ تمایل بشر به قهرمانسازی که ناشی از محبتهای افراطی و عمیق است
نمونهها: غلو مسیحیان درباره حضرت عیسی که ابتدا او را فرزند خدا و سپس خدا دانستند.
نمونه دیگر، غلات در شیعه هستند که مشهورترین آنها کسانی هستند که امیر المؤمنین را خدا میدانند
خاطرهای از برخی از غلات در لرستان
عالم آخرت عالم قراردادی نیست، برخلاف دنیا
3ـ انگیزهها و عوامل خصوصی و شخصی؛ هم مادی و هم معنوی
(11) خطر عافیت طلبی در تحریف نهضت عاشورا
جلسه يازدهم ـ 16/ 9/ 94
اهداف و انگیزههای تحریف
3ـ انگیزهها و عوامل خصوصی و شخصی؛ هم مادی و هم معنوی
در این زمینه عمدتاً انگیزههای معنوی نقش دارد
جمع بین روایات معارض کار فنی و تخصصی است
4ـ پرده پوشی به انگیزه عافیت طلبی
نقش سختیها در رسیدن به کمال؛ عمدتاً مردم از سختیها گریزانند
معامله مؤمن با خدا، معامله غیرطبیعی است
با توجه به سختی و کلفت اطاعت از ولی و انجام تکلیف، باب توجیهات و تحریفات گشوده میشود
نسبت سختیها و راحتیهای عالم طبیعت به عوالم دیگر
میل انسان به توجیهِ عللِ فرار از تکلیف و سختیها، باب تحریف را باز میکند
این عامل یک عامل روانی است، به معنای فرار از تعهد دینی و تکلیف الهی از سرِ راحتطلبی
اگر کسی نهضت عاشورا را به گونهای تحلیل کند که پیامآور عافیت طلبی، سکون و رکود باشد، دست به تحریف زده است.
به عنوان نمونه اگر قیامهای خونخواه امام حسین مانند توابین، مختار و ... اینگونه بودند، کسی با آنها کار نداشت
یکی از دلایل آوردن امام رضا صلوات الله و سلامه علیه به ایران توسط مأمون، جلوگیری از قیامهای علویان بود
علویان، عافیتطلب نبودند
همه امامان بدون استثناء برای ما الگو و حجت هستند، مهم و مهم و مهم، فهمیدن تناسب شرایط عصر ما با شرایط عصر هر یک از ائمه است
5ـ طبیعت نهضت کربلا
حذف ظاهری و فیزیکی سیدالشهدا و یاران، ممکن نبودن بیان و تبیین اهداف توسط باقیماندگان بهخاطر اختناق و شرایط زمان و عدم ظرفیت و جهل مخاطبان از عوامل مهم در این زمینه است؛ علاوه بر این تاریخ نگاران و گزارشگران واقعه عاشورا، دشمنان امام حسین و طرف پیروز (به حسب ظاهر) هستند
ویژگیهای گزارشگران حادثه عاشورا
(12) بررسی منابع «تحریف» و منابع «معتبر» عاشورا
جلسه دوازدهم ـ 17/ 9/ 94
معرفی و بررسی مقاتل:
1ـ اولین مقتلی که درباره نهضت امام حسین نوشته شده، مربوط به قرن دوم است که مقتل ابومخنف است (حدود سال 145ق)
مقتل الحسین ابومخنف، نزدیکترین مقتل به نهضت عاشورا و معتبرترین مقتل است.
ابومخنف از شاگردان مورد توجه امام صادق صلوات الله و سلامه علیه است
نکته مهم درباره این مقتل آن است که اصل این کتاب مفقود است و هیچ نسخهای از آن در دست نیست
تحلیل چگونگی تحریف در مقتل ابومخنف
2ـ نور العین فی مشهد الحسین، ابواسحاق اسفراینی، قرن 5
صحت انتساب این کتاب به ابواسحق مورد تردید است
از این پس تا قرن دهم مقتل قابل توجهی نداریم
3ـ روضۀ الشهدا، ملاحسین کاشفی هراتی، قرن دهم
اکثر تحریفات مربوط به این کتاب است
سبک نگارش روضه الشهدا، رمانتیک، داستانسرایی و استفاده از تخیلات است
تحریفات در اسرار الشهاده ملا آقا دربندی از سر گذشته
بیشترین آثار تحریف شده مربوط به دوره قاجار است
زبان حال از دوره قاجار رواج یافته است
راه حذف زبان حال، ارتقای فهم عوام و خواص شیعه است
4ـ المنتخب فی جمع المراثی و الخطب؛ طریحی، قرن 11
احادیث و نقلهای آن بدون سند است
5ـ مُحرِقُ القلوب، ملا مهدی نراقی، از روضه الشهدا به گونهای شورانگیز نقل کرده
6ـ اکسیر العبادات فی اسرار الشهادات؛ (معروف به اسرار الشهاده) فاضل دربندی، قرن 13؛ نقلهای ضعیف زیاد دارد
نمونهای از تحریفات در اسرار الشهادۀ: لشکر یزید یک میلیون و 600 هزار نفر بوده؛ روز عاشورا 72 ساعت بوده؛ دمای هوا در روز عاشورا 70 درجه بیشتر از معمول بوده.
یکی از منابع این کتاب، عبارت است از نسخهی یک سید روضهخوان عرب که سر و ته ندارد
7ـ الدمعه الساکبه، بهبهانی، از شاگردان فاضل دربندی
8ـ ناسخ التواریخ، سپهر
9ـ عنوان الکلام، ملامحمدباقر فشارکی از فقهای بزرگ
10ـ تذکره الشهدا، ملا حبیب الله شریف کاشانی
11ـ معالی السبطین، محمدمهدی حایری مازندرانی؛ مطالب و منابع ضعیف و غیرضعیف دارد
منابع معتبر عاشورا
1ـ اخبار غیبی از زبان پیامبر و امیرالمؤمنین علیهم السلام
2ـ نامهها، سخنان و خطبههای امام حسین صلوات الله و سلامه علیه
3ـ سخنان و رجزهای عاشورایی اصحاب امام حسین صلوات الله و سلامه علیه
4ـ خطبهها و سخنان امام سجاد و حضرت زینب صلوات الله و سلامه علیهما در کوفه، شام و بین راه
فضیلت زیارت اربعین؛ ارتباطی به ورود اهل بیت به کربلا ندارد
5ـ روایات منقول از امامان معصوم درباره شهادت امام حسین صلوات الله و سلامه علیه
6ـ مطالب منقول از همراهان امام که به فیض شهادت نرسیدند
7ـ نقلها و گزارشهایی که مخالفان امام روایت کردهاند، پس از آنکه پشیمان شده و توبه کردند
8ـ مشاهدات و گزارشهای افراد بیطرف؛ مانند عبیدالله بن حر جعفی
زیر مجموعه ها
4 شب قدر
261 شرح اصول کافی
39 مناسبتی
7 بیان یکی از وجوه مظلومیت خاندان پیامبر
بیانات محرم 1438 ـ 1395 شمسی
4 شرح حدیث عنوان بصری
در سال 1381 شمسی استاد محترم طی چند جلسه به شرح بخشی از حدیث عنوان بصری پرداختند.
4 عید
6 نقش نهضت کربلا در وصول به توحید
نقش نهضت کربلا در وصول به توحید
گفتارهای ماه صفر 1439
5 نگاهی دیگر به اهداف نهضت کربلا
استاد محترم در شبهای دهه اول محرم 1399، طی 5 جلسه در مسجد 14 معصوم ابرسج شاهرود به بحث و بررسی اهداف و عوامل نهضت حسینی در کربلا از نگاهی دیگر پرداختهاند.