پرسش: آيا آفرينش دوزخ با جود الهي سازگار است؟
پاسخ: آري. زيرا علاوه بر آن‌چه كه عالمان گفته‌اند مبني بر اين‌كه حكمت و عدالت مقتضي آن است و صفات خدا از هم جدا نيست و چنين نيست كه چيزي با جود سازكار باشد ولي با حكمت سازكار نباشد، آن‌چه كه از طرف خدا نازل مي‌شود، باتوجه به اين‌كه او عين كمال است، جز كمال چيزي نيست او عين رحمت است، پس از سوي او چيزي جز رحمت نازل نمي‌شود ولي آن‌گاه كه به قابليت‌ها مي‌رسد، به خاطر تفاوت همه‌جانبه قابليت‌ها، تبديل به غضب مي‌شود، زحمت و بلا و مانند آن مي‌گردد.
به عنوان مثال، نور خورشيد كه مي‌تابد، لطف است و رحمت و نور كمال و جمال، ولي آن‌گاه كه به چشم خفاش برمي‌خورد، غضب است و نقمت و عذاب و انتقام و سختي و گرفتاري. آن‌چه از سوي خداي متعال نازل مي‌شود رحمتي است كه وقتي به جان كافر مي‌رسد مار و مور و عقرب و گرز و آتش و سرب گداخته مي‌شود و گرنه إن من شئ الاّ عندنا خزائنه. باتوجه به اين‌كه بهشت محيط بر جهنم است و جهنم رتبه نازل شده عالم هستي است و به همين‌خاطر شايسته كساني است كه با اسفل سافلين تناسب داشته باشند، درنتيجه گويي چنين است كه رحمت الهي بسيار تنزل پيدا كرده و جهنم شده است.