آثار
اخلاق و نسبیت
الهیات و حقوق، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
زمستان 1384، شماره 18
چكيده
يكي از مسائل مهم فلسفه اخلاق، مسأله مطلق يا نسبي بودن احكام و ارزش‌هاي اخلاقي است. صاحب‌نظران و آشنايان به اخلاق نظري، در اين زمينه با ديدگاه‌هاي متفاوتي روبه‌رو بوده و هستند و هر يك فراخور بضاعت علمي و دقّت نظري خود، به اثبات يا نفي برخي از آن‌ها پرداخته‌اند. نويسنده كه در آثار ديگر خويش به اثبات واقعيّت اخلاق و نفي اعتباري و سليقه‌اي بودن آن و نيز صدق‌پذيري آن پرداخته است، در اين جستار با طرح آرا و نظريه‌هاي فيلسوفان اخلاق و آشنايان به اين‌گونه مباحث، به نفي نسبيّت اخلاقي مي‌پردازد و نوعي مطلق‌گرايي اخلاقي را تبيين مي‌كند.
كليد واژگان: نسبيّت‌گرايي فرهنگي، نسبيّت‌گرايي ذهني، مطلق‌گرايي، هنجارين، توصيفي.
اخلاق و واقعيت
چکيده
مسأله ارتباط احکام اخلاقي با واقعيت از مسائل مهم فلسفه اخلاق است. گروهي که اکثريت فيلسوفان اخلاق مغرب زمين را تشکيل ميدهند، به نفي آن پرداخته و در مقابل، گروهي نيز آن را پذيرفتهاند. در اين نوشتار با مطرح نمودن انتقادها و پيامدهاي نادرست نفي رابطه اخلاق و واقعيت بر ارتباط آن دو، تأکيد شده است.
مهم‌ترين پيامد نفي رابطه ميان آن دو، مسأله نسبيت اخلاقي و در نتيجه نفي هرگونه بحث و تبادل نظر درباره آن است؛ چيزي که هيچ عالم صاحب گفتاري در عمل بدان پاي‌بند نيست. ديگر پيامد مهم نفي رابطه ياد شده، انشايي بودن احکام اخلاقي است که اين امر به نوبه‌ي خود پيامدهاي ناپذيرفتني بسياري به دنبال دارد.
از نظر نگارنده، گزارههاي اخلاقي ضرورت دارد و ضرورت آن از ملاحظه تأثير فعل اخلاقي در کمال فاعل آن به دست ميآيد و اين نظريه را ميتوان به‌طور غير مستقيم از گفتههاي همه فيلسوفان اخلاق که فعل اخلاقي را هدفمند ميدانند، به دست آورد.
واژگان کليدي: واقعيت اخلاقي، نسبيت، هدف.
معرفی و نقد پوزیتیویسم منطقی
پوزیتیویسم منطقی یكی از پر آوازه‌‌ترین مكتب‌‌های فلسفی سده‌ی اخیر بوده كه صاحب نظران بسیاری از علوم مختلف در پیدایش و گسترش آن سهیم بوده‌‌اند. این فلسفه با هدف اعلام مرگ متافیزیك و ارائه ساختار جدیدی برای معرفت‌های بشری، مسأله‌ی معنی‌داری را مطرح نمود.
مجله الهیات و حقوق، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛
سال سوم، شماره هفتم و هشتم، بهار و تابستان 1382
چكیده:
پوزیتیویسم منطقی یكی از پر آوازه‌‌ترین مكتب‌‌های فلسفی سده‌ی اخیر بوده كه صاحب نظران بسیاری از علوم مختلف در پیدایش و گسترش آن سهیم بوده‌‌اند. این فلسفه با هدف اعلام مرگ متافیزیك و ارائه ساختار جدیدی برای معرفت‌های بشری، مسأله‌ی معنی‌داری را مطرح نمود. به نظر متقدمان این نحله، معیار معنی‌داری، اثبات پذیری تجربی است. این معیار چنان مورد نقد و تردید جدی قرار گرفت كه با فاصله‌ی كمی، تعدیل یافته، به صورت تأیید‌پذیری ارائه شد. در دوران معاصر برخی از فیلسوفانی كه گرایش پوزیتیویستی دارند، آن را به ابطال پذیری تبدیل كردند.
این مكتب فلسفی در عین حال كه از مهم‌ترین مدعیات خود دست برداشت، آثار قابل توجهی در حوز‌ه فلسفه از خود به جای گذاشته است كه در این نوشتار به آن پرداخته شده است.
كلید واژگان: اثبات پذیری، تأیید‌پذیری، ابطال پذیری، تحلیلی، توتولوژی، متافیزیك، معنی‌داری.
شراب طهور
آمار بازدید
پیوندها
آخرین مطالب
- (115) طلب حلال نشان صدق ادعای مؤمن است
- ولایت امیرالمؤمنین، همردیف ولایت خدای متعال
- درک «عینِ فقر» در مراتب مختلف وجود
- زیارت عرفه؛ راه میانبر درک انسان کامل
- آیت الله رئیسی؛ الگوی جدیدی از ریاست جمهوری
- مهمانی ویژه اهل بیت
- (99) عبودیت از ذاتیات بیّن وجود انسان کامل است
- قابلیت ویژه نفس انسان در ماه رجب