جلسه سی‌ و پنجم ـ 30/ 10/ 94

[حدیث 34] كَانَ أَمِيرُ المُؤْمِنِينَ علیه السلام يَقُولُ بِالعَقْلِ اسْتُخْرِجَ غَوْرُ الحِكْمَةِ وَ بِالحِكْمَةِ اسْتُخْرِجَ غَوْرُ العَقْلِ وَ بِحُسْنِ السِّيَاسَةِ يَكُونُ الأَدَبُ الصَّالِحُ قَالَ وَ كَانَ يَقُولُ التَّفَكُّرُ حَيَاةُ قَلبِ البَصِيرِ كَمَا يَمْشِي المَاشِي فِي الظُّلُمَاتِ بِالنُّورِ بِحُسْنِ التَّخَلُّصِ وَ قِلَّةِ التَّرَبُّصِ.

منظور از عقل چیست؟ عقل عرفانی (ادراک بر اساس طهارت باطن و و مقدمات شهودی) یا عقل فلسفی (ادراک بر اساس مقدمات بدیهی، مسلمات، مشهورات و مقدمات واجب القبول)؟ عقل فلسفی مشایی (صرفاً مبتنی بر مقدمات بدیهی، روشن و واجب القبول)، اشراقی (مشروط به طهارت و تهذیب) یا متعالیه (علاوه بر طهارت و مقدمات بدیهی، قابلیت استفاده از مکاشفات و مشاهدات و ادراکات غیرمتعارف یا غیرطبیعی)؟ عقل ریاضی یا علمی و تجربی؟

تفاوت عقل عرفانی و عقلی فلسفی متعالی

قلب و مراتب دیگر، وجهی از وجوه عقل است

عقلی که از آن صحبت می‌کنیم، اگر در جایی شاهدی وجود داشت که مقصود، عقل خاصی از میان این عقول است، مقصود همان است؛ اما اگر شاهدی نباشد یا شاهدی یا برخلاف آن باشد، (مانند این روایت) همه اقسام عقل را شامل می‌شود

معنای حکمت: 1ـ باورهای صادق یا یقین (قضایای ضروریه) 2ـ گزاره‌ها یا داوری‌هایی که موصوف به دوام باشد (قضایای دائمه) 3ـ گزاره‌ها و قضایای محکم؛ یعنی گزاره‌هایی که به‌آسانی نقد نمی‌شود 4ـ مجموعه گزاره‌ها و کارهایی که به استحکام وجود انسان و موجودات پیرامون انسان بیانجامد؛ یعنی به شکوفایی استعدادهای انسان بیانجامد

یکی از بدترین استفاده‌ها از نفت، سوزاندن آن است

تأثیر عقل و حکمت بر یکدیگر متقابل و باعث استکمال متقابل هردو است

انکشاف وجودی منحصر به موجودات ناقص ضعیف نیست؛ بلکه غیر از خدای متعال همه موجودات مشمول آن هستند

حکایت برخی شیخ نشین‌های حاشیه خلیج فارس!

معنا و اقسام سیاست

در بسیاری از موارد از آیات و روایات که به صورت گزاره‌های اخباری آمده، معنای انشایی دارد

عقول باقی به بقای خدای متعال‌اند، نه به ابقای او

تمام موجوداتی که دارای حیاتند و حیات آنان بقای ذاتی ندارد و دوام زندگی آنان وابسته به امور دیگری است، نیازمند تغذیه‌اند

حکومت‌های الهی دو وظیفه دارند: فراهم سازی زمینه دوام و بقای «حیات دنیوی» و «حیات معنوی و فکری»

صوت

فیلم قسمت اول (دریافت)

فیلم قسمت دوم (دریافت)

فیلم قسمت سوم (دریافت)

فیلم قسمت چهارم (دریافت)

فیلم قسمت پنجم (دریافت)

جلسه سی‌ و ششم ـ 1/ 11/ 94

[حدیث 35] عَنْ أَبِي عَبْدِ الله علیه السلام فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ إِنَّ أَوَّلَ الأُمُورِ وَ مَبْدَأَهَا وَ قُوَّتَهَا وَ عِمَارَتَهَا الَّتِي لا يُنْتَفَعُ بِشَيْ‏ءٍ إِلا بِهِ العَقْلُ الَّذِي جَعَلَهُ الله زِينَةً لِخَلقِهِ وَ نُوراً لَهُمْ فَبِالعَقْلِ عَرَفَ العِبَادُ خَالِقَهُمْ وَ أَنَّهُمْ مَخْلُوقُونَ وَ أَنَّهُ المُدَبِّرُ لَهُمْ وَ أَنَّهُمُ المُدَبَّرُونَ

معنای زینت بودن عقل برای خلق: عقل سبب می‌شود که کمالات انسان آشکار شود

عقل مبدأ و علت فاعلی ظهور کمالات انسان و رفع حجاب از آن است

نورانیت در مراتب سه‌گانه وجود انسان

مرتبه طبیعت، مرتبه ظلمانی وجود انسان است؛ بنابراین با این مرتبه نمی‌تواند با خدای متعال ارتباط و اتصال داشته باشد

در مرتبه مثالی یا برزخی وجود انسان، نور و ظلمت درآمیخته است

انبیا ضمن این‌که احاطه و ولایت تکوینی بر عالم دارند و می‌توانند دخالت و تصرف در جهان طبیعت داشته باشند، اما مجاز به بهره‌گیری از امور غیرطبیعی، خارق العاده و معجزات نیستند؛ چون خلاف حکمت و مصلحت الهی و نظام احسن است

مقصد اصلی آن است که انسان‌ها از طریق اختیار و اراده خویش راه را پیدا کنند و از طریق همت والای خویش به علم خود عمل کنند؛ نه از طریق غیرطبیعی و معجزه

در مرتبه عقل، انسان نور محض و کمال محض است

باب الابواب ورود در حوزه ولایت، عقل است

با توجه به اینکه عقل نور محض است، کشش‌های وجود انسان در مرتبه عقل، کشش‌های جمالی خدای متعال است و میل به رحمت خدای متعال دارد

آیا کمالات مختص انسان است یا سایر خلق نیز از آن بهره دارند؟ بنابر نظر دقیق، کمالات مربوط به وجود است و همه موجودات از آن به فراخور خود بهره دارند

تسبیح تکوینی و تشریعی موجودات

تمام موجودات عقل دارند و برای آنان نور است؛ عقل عمومی و البته ذومراتب است

چرا با حس، خیال و وهم نمی‌توان خدا را شناخت؟ خدای متعال اتم و اشرف از آن است که در کمند حس و خیال قرار گیرد

تنها راه شناخت خالق که عین وجود و در کمال اشتداد وجود است، به‌وسیله چیزی است که در کمال اشتداد نوری و معرفتی باشد

معنای مدبّر: 1ـ سوق دادن موجودات به غایت خود 2ـ اداره کردن موجودات

اولین مخلوق خدای متعال کیست؟ عقل و انسان کامل

صوت

فیلم قسمت اول (دریافت)

فیلم قسمت دوم (دریافت)

فیلم قسمت سوم (دریافت)

فیلم قسمت چهارم (دریافت)