این مجموعه شامل گفتارها و بیاناتی است که به صورت مناسبتی توسط استاد محترم ایراد شدهاند
(41) علم غایت الغایات است
جلسه چهل و یکم ـ 15/ 11/ 94
علم غایت الغایات است
[حدیث 4] سَمِعْتُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ يَقُولُ أَيُّهَا النَّاسُ اعْلَمُوا أَنَّ كَمَالَ الدِّينِ طَلَبُ الْعِلْمِ وَ الْعَمَلُ بِهِ أَلا وَ إِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ أَوْجَبُ عَلَيْكُمْ مِنْ طَلَبِ الْمَالِ إِنَّ الْمَالَ مَقْسُومٌ مَضْمُونٌ لَكُمْ قَدْ قَسَمَهُ عَادِلٌ بَيْنَكُمْ وَ ضَمِنَهُ وَ سَيَفِي لَكُمْ وَ الْعِلْمُ مَخْزُونٌ عِنْدَ أَهْلِهِ وَ قَدْ أُمِرْتُمْ بِطَلَبِهِ مِنْ أَهْلِهِ فَاطْلُبُوهُ.
اشارهای به برخی نکات دقیق و پیچیدگیها این روایت
علم دو دسته است: 1ـ علم به حقایق وجودی متعلق ایمان، مانند علم به ذات، صفات و افعال او. این علم مورد بحث روایت نیست و اگر هست، به صراحت نیست.
2ـ علم به کیفیت انجام عبادات و ترک معاصی
فهم اختیاری نیست
آیا این سخن درست است: هدف آن است که به قرب خدا برسیم؟ آیا ما از خدا جدا شدهایم؟
آخر حد موجود ممکن، وصول به شهود و علم خدای متعال است
علم غایت الغایات است؛ یعنی رسیدن به فهم و معرفتی که تمام حقیقت را به قدر امکان عیان و آشکار کرده باشد
فنای علمی یا فنای وجودی! فنای وجودی ممکن نیست و سوء ادب نسبت به خدای متعال است
تفاوت فوت و وفات
آنچه بدان نیاز نداریم، علم آن نیز ضروری نیست
علم مطلوب بالذات و مطلوب بالعرض
دنیا و تمام آنچه در آن اتفاق میافتد، وسیله وصول به آخرت است
عمل به علم، مرتبهای از عبودیت و در نتیجه مطلوب بالذات است
نسبت علم به روح مانند نسبت مال به بدن است
آثار وقف و نیت آن
مال گم میشود برخلاف علم که گم نمیشود
(42) کمالات نفس نامتناهی است
جلسه چهل و دوم ـ 28/ 11/ 94
کمالات نفس نامتناهی است
ادامه [حدیث 4] سَمِعْتُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ يَقُولُ أَيُّهَا النَّاسُ اعْلَمُوا أَنَّ كَمَالَ الدِّينِ طَلَبُ الْعِلْمِ وَ الْعَمَلُ بِهِ أَلا وَ إِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ أَوْجَبُ عَلَيْكُمْ مِنْ طَلَبِ الْمَالِ إِنَّ الْمَالَ مَقْسُومٌ مَضْمُونٌ لَكُمْ قَدْ قَسَمَهُ عَادِلٌ بَيْنَكُمْ وَ ضَمِنَهُ وَ سَيَفِي لَكُمْ وَ الْعِلْمُ مَخْزُونٌ عِنْدَ أَهْلِهِ وَ قَدْ أُمِرْتُمْ بِطَلَبِهِ مِنْ أَهْلِهِ فَاطْلُبُوهُ.
همه موجودات تقسیم و تضمین شده هستند؛ عوالم کثرت، عوالم تقدیر هستند
تفاوت نفس و بدن و علوم مربوط به آنها
بدن، فانی و نفس، باقی و دائم است؛ بنابراین علومی که مربوط به هریک از اینهاست، تفاوت دارند
متلاشی شدن (لا شئ شدن) اشیا امکان پذیر نیست
کمالات نفس من جمیع الجهات و الحیثیات نامتناهی است؛ چرا که نفس بسیط و کل الکمال و الجمال است؛ اما کمالات بدن متناهی است. بنابراین علوم مربوط به نفس، به ظهور کمالات نامتناهی میانجامد
اگر انسان تمام هویت، حقیقت و زندگیاش را به علومی که تأمین کننده کمال روح و زمینهساز رشد و تعالی آن است، اختصاص دهد، باز هم کم است
[حدیث 5] قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ وَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ أَلا وَ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ بُغَاةَ الْعِلْمِ.
مطالعه برای هر مسلمانی ضروری و واجب است
صدا و سیما حقیقتاً دانشگاه است
(43) مَدنیّت از عوامل کمال و سعادت است
جلسه چهل و سوم ـ 28/ 11/ 94
مَدنیّت از عوامل کمال و سعادت است
[حدیث 6] عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ صلوات الله و سلامه علیه يَقُولُ تَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ مِنْكُمْ فِي الدِّينِ فَهُوَ أَعْرَابِيٌّ إِنَّ اللَّهَ يَقُولُ فِي كِتَابِهِ «لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَ لِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُون» (توبه، 122)
معنای «اعرابی» (بادیه نشین): با توجه به شکل زندگی، از تعلیم و تربیت بیبهره بودند؛ عوام مردم که اطلاعاتشان در حد نسلهای پیشین است، بدون افزایش
دلیل سفارش پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به مهاجرت به شهرهای بزرگ
مَدنیّت یکی از عوامل کمال و سعادت است
ضرورت رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی
معنای فقه و تفقه: فهم عمیق و ژرف
معنای اجتهاد و تفاوت فقیه و مجتهد
اجتهاد لازم برای مجلس خبرگان، طبق قانون اساسی، اجتهاد در مقام اثبات است، نه ثبوت
حوزه غیردینی نداریم
(44) توقف در عالم هستی امکانپذیر نیست
جلسه چهل و چهارم ـ 29/ 11/ 94
توقف در عالم هستی امکانپذیر نیست
[حدیث 7] عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ عَلَيْكُمْ بِالتَّفَقُّهِ فِي دِينِ اللَّهِ وَ لَا تَكُونُوا أَعْرَاباً فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ فِي دِينِ اللَّهِ لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَمْ يُزَكِّ لَهُ عَمَلًا.
پاسخ یک پرسش: چرا ائمه و شیعیان، گاهی اوقات نام خلفا را برای فرزندانشان انتخاب میکردند؟
1ـ بعضی اسمها داری معنای خوب بودند
2ـ این اسماء بین عرب رایج بود
3ـ در هیچ فرهنگی، با بد بودن یک شخص، نام او از بین نمیرود
معنای نظر خدای متعال: رحمت، عطوفت، توجه و محبت
انسانها دو حیثیت دارند: وجود و کمالات وجود
رحمت رحیمی خدای متعال متوقف بر قابلیت است؛ اما هرچند برخی قابلیتها در اختیار انسان نیست ولی در عین حال تا حدی در حوزه انتخاب و اختیار انسان هست
چرا فرمود خدا در قیامت به انسانهای غیرمتفقه نظر نمیکند؟ چون کمالات وجود اگرچه در دنیا تحقق پیدا میکنند، ولی وجودهای اخروی دارند، مانند علم و ایمان. بنابراین یعنی در همین دنیا هم نظر نمیکند
شاهد روایی: ان اللّه لا ينظر الى صوركم و اموالكم و لكن الى قلوبكم و نياتكم
عذاب الهی عبارت است از سفرهای الهی که ظاهرش تلخ و باطنش شفابخش است
تمام موجوداتی که خدای متعال آفریده، مقصود بالاصالهاند و قطعاً و یقیناً آنها را به کمال شایسته خودشان خواهد رساند
انسان با اعمال خود به جهنم شکل میدهد
خدا از روی محبت موجودات را به جهنم میبرد
نظر ذومراتب است؛ یا به تعداد مراتب وجود یا به تعداد مراتب موجودات
هر کدام از انسانها در واقع یک نوع هستند
اقسام نظر: 1ـ نظر حسی 2ـ نظر عقلی
منظور از آخرت در ظواهر دینی؛ عالم مثال یا فراتر از آن!
توقف در عالم هستی امکانپذیر نیست
وجود ماده طبیعی دنیوی در عالم دیگر محال است
زیر مجموعه ها
4 شب قدر
261 شرح اصول کافی
39 مناسبتی
7 بیان یکی از وجوه مظلومیت خاندان پیامبر
بیانات محرم 1438 ـ 1395 شمسی
4 شرح حدیث عنوان بصری
در سال 1381 شمسی استاد محترم طی چند جلسه به شرح بخشی از حدیث عنوان بصری پرداختند.
4 عید
6 نقش نهضت کربلا در وصول به توحید
نقش نهضت کربلا در وصول به توحید
گفتارهای ماه صفر 1439
5 نگاهی دیگر به اهداف نهضت کربلا
استاد محترم در شبهای دهه اول محرم 1399، طی 5 جلسه در مسجد 14 معصوم ابرسج شاهرود به بحث و بررسی اهداف و عوامل نهضت حسینی در کربلا از نگاهی دیگر پرداختهاند.