رفع اشکالات اصالت وجود
اشراق نهم - شاهد اول - مشهد اول.
التاسع :فی الاشارة الی حل الاشکالات الواردة علی کون الوجود متحققاً فی الاعیان .
ان للقائلین باعتباریة الوجود و کونه من المعقولات الانّیة و الاعتبارات الذهنیة حججاً قویّة سیّّما ما ذکره الشیخ الاشراقی فی حکمة الاشراق و التلویحات و المطارحات فانها عسیر الدفع دقیق المسلک و قد هدانا الله سبحانه الی کنه الامر و نوّر قلوبنا بشهود الحق فی هذا المقام و یسّر لنا بالهامه و تسدیده دفع هذه الشکوک کلها وقمع ظلمات هذه الوساوس و الاوهام برمّتها «الحمد الله الذی هدینا لهذا و ما کنّا لنهتدی لولا ان هدینا الله » و من اراد الاطلاع علیها فلیرجع الی اوایل سفرنا الاول من اسفار الاربعة وفیه کفایة لطالب الهدایة .و الحق ان الجهل بمسألة الوجود للانسان یوجب له الجهل بجمیع الاصول المعارف و الارکان لان بالوجود یعرف کل شیء و هو اول کل تصور و اعرف من کل متصور فاذا جهل ، جهل ماعداه و عرفناه لا یحصل الا بالکشف والشهود کما مرّ. و لهذا قیل «من لا کشف له لا علم له».
ثم من العجب ان هذا الشیخ العظیم بعد ما اقام حججاً کثیرة فی التلویحات علی ان الوجود اعتباری لا صورة و حقیقة له فی الاعیان صرح فی اواخر هذا الکتاب بان النفوس الانسانیة و ما فوقها کلها وجودات بسیطة بلا ماهیة و هل هذا الا تناقض صریح وقع منه ؟
بیشتر اشکات وارد بر اصالت وجود را اشراقیون که قائل به اصالت ماهیتند بیان نموده اند . اشکالات وارد بر اصالت وجود در کتاب شواهد الربوبیة آورده نشده است ، اما شارح محترم به خاطر تقریب به ذهن مخاطب به دو مورد از اشکالات اشاره نموده و طبق نظر ملاصدرا آنها را پاسخ می دهد.
التاسع :فی الاشارة الی حل الاشکالات الواردة علی کون الوجود متحققاً فی الاعیان .
ان للقائلین باعتباریة الوجود و کونه من المعقولات الانّیة و الاعتبارات الذهنیة حججاً قویّة سیّّما ما ذکره الشیخ الاشراقی فی حکمة الاشراق و التلویحات و المطارحات فانها عسیر الدفع دقیق المسلک و قد هدانا الله سبحانه الی کنه الامر و نوّر قلوبنا بشهود الحق فی هذا المقام و یسّر لنا بالهامه و تسدیده دفع هذه الشکوک کلها وقمع ظلمات هذه الوساوس و الاوهام برمّتها «الحمد الله الذی هدینا لهذا و ما کنّا لنهتدی لولا ان هدینا الله » و من اراد الاطلاع علیها فلیرجع الی اوایل سفرنا الاول من اسفار الاربعة وفیه کفایة لطالب الهدایة .و الحق ان الجهل بمسألة الوجود للانسان یوجب له الجهل بجمیع الاصول المعارف و الارکان لان بالوجود یعرف کل شیء و هو اول کل تصور و اعرف من کل متصور فاذا جهل ، جهل ماعداه و عرفناه لا یحصل الا بالکشف والشهود کما مرّ. و لهذا قیل «من لا کشف له لا علم له».
ثم من العجب ان هذا الشیخ العظیم بعد ما اقام حججاً کثیرة فی التلویحات علی ان الوجود اعتباری لا صورة و حقیقة له فی الاعیان صرح فی اواخر هذا الکتاب بان النفوس الانسانیة و ما فوقها کلها وجودات بسیطة بلا ماهیة و هل هذا الا تناقض صریح وقع منه ؟
بیشتر اشکات وارد بر اصالت وجود را اشراقیون که قائل به اصالت ماهیتند بیان نموده اند . اشکالات وارد بر اصالت وجود در کتاب شواهد الربوبیة آورده نشده است ، اما شارح محترم به خاطر تقریب به ذهن مخاطب به دو مورد از اشکالات اشاره نموده و طبق نظر ملاصدرا آنها را پاسخ می دهد.
مسائل و مطالب حکمت الهی
اشراق دهم-شاهد اول – مشهد اول
فاما مسائله ومطالبه... .
مطالب جمع مطلب است . یعنی آنچه طلب شده ولی اثبات نشده است . اگر امر مطلوب اثبات شود ، نتیجه است. بنابر این تفاوت مطلب و نتیجه در اثبات شدن یا نشدن آن است .قبل از اثبات مطلوب است و بعد از اثبات نتیجه .
منظور از مطالب حکمت الهی چند امر است:
تمام حقایق وجودی که به واجب تعالی ، وحدت او ، اسماء و صفات و افعال و مراتب افعال او ارتباط داشته باشد ، می باشد .
نکته قابل توجه این است که اثبات این مطالب در علم فلسفه ، تنها پرده بردای مفهومی از این مفاهیم است نه آشکاری حقیقت آنها .بدین خاطر که حقیقت وجودی این امور در قالب ذهن نمی گنجد و آنچه قابل تصور و فهم است ، مفهوم آنها ست .
مطلب دوم در علم حکمت الهی ، اثبات امور عامه مانند واحد و کثیر ، قوه وفعل ، علت ومعلول و مانند آن است .
مطلب سوم در حکمت الهی اثبات مقولات است . منظور از مقولات دستگاه شناسایی انسان است . بنابراين اثبات مقولات به بیان کمیت وکیفیت دستگاه شناسایی انسان می پردازد.
مطلب چهارم اثبات مبادی اولی یا مبادی اولیه چهارگانه موجودات یعنی اثبات فاعل ، اثبات غایت ، اثبات ماده و اثبات صورت است.
فاما مسائله ومطالبه... .
مطالب جمع مطلب است . یعنی آنچه طلب شده ولی اثبات نشده است . اگر امر مطلوب اثبات شود ، نتیجه است. بنابر این تفاوت مطلب و نتیجه در اثبات شدن یا نشدن آن است .قبل از اثبات مطلوب است و بعد از اثبات نتیجه .
منظور از مطالب حکمت الهی چند امر است:
تمام حقایق وجودی که به واجب تعالی ، وحدت او ، اسماء و صفات و افعال و مراتب افعال او ارتباط داشته باشد ، می باشد .
نکته قابل توجه این است که اثبات این مطالب در علم فلسفه ، تنها پرده بردای مفهومی از این مفاهیم است نه آشکاری حقیقت آنها .بدین خاطر که حقیقت وجودی این امور در قالب ذهن نمی گنجد و آنچه قابل تصور و فهم است ، مفهوم آنها ست .
مطلب دوم در علم حکمت الهی ، اثبات امور عامه مانند واحد و کثیر ، قوه وفعل ، علت ومعلول و مانند آن است .
مطلب سوم در حکمت الهی اثبات مقولات است . منظور از مقولات دستگاه شناسایی انسان است . بنابراين اثبات مقولات به بیان کمیت وکیفیت دستگاه شناسایی انسان می پردازد.
مطلب چهارم اثبات مبادی اولی یا مبادی اولیه چهارگانه موجودات یعنی اثبات فاعل ، اثبات غایت ، اثبات ماده و اثبات صورت است.
شراب طهور
آمار بازدید
پیوندها
آخرین مطالب
- (115) طلب حلال نشان صدق ادعای مؤمن است
- ولایت امیرالمؤمنین، همردیف ولایت خدای متعال
- درک «عینِ فقر» در مراتب مختلف وجود
- زیارت عرفه؛ راه میانبر درک انسان کامل
- آیت الله رئیسی؛ الگوی جدیدی از ریاست جمهوری
- مهمانی ویژه اهل بیت
- (99) عبودیت از ذاتیات بیّن وجود انسان کامل است
- قابلیت ویژه نفس انسان در ماه رجب